Жаңалық

Қожа Ахмет Ясауидің мөрі қазақшаға аударылды

Өзбекстанның Наманган қаласынан табылған Қожа Ахмет Ясауидің мөрі қазақшаға аударылды, деп сүйіншілейді Түркістандағы «Әзірет Сұлтан» мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-музейінің мамандары.

Аталған музейдің ғылым бөлімінің басшысы Берік Байболовтың айтуынша, аударма кезінде металлдан жасалған мөрде тың деректер жазылғаны анықталған. Мамандардың сөзінше, бұған дейін табылған Қожа Ахмет Ясауидің мөрлері тек қағаз күйінде сақталған. Ал, бұл мөр мыстан жасалған. Әрі алғаш рет табылып отыр.

Шағатай тілінде жазылған жазбалар аударылып, қай ғасырға тиесілі екені де анық болған.

«Мұндай мөр жалпы айтқанда Орта Азияда ешкімде кездеспейді. Осы Ибраһим ақсақалдың қолында қазір сақталып тұрған екен. Біздің түркістандық сақталған мөрлерде он Ахметтің аты жазылады да, ал кешегі қарияның қолынан табылған мөрді біз қазір аудардық. Онда бізге беймәлім үш шейхтың аты белгілі болды. Ол Ахмет Ысқақ, Ахмет Жаржани, Ахмет Маржани деген. 14-15 ғасырға тиесілі екен айдан анық», – дейді Берік Байболов.

Айта кетейік, бұған дейін Өзбекстанның Наманган қаласынан Қожа Ахмет Ясауи шежіресінің бір нұсқасы мен мөрі табылған болатын. Ислам әлеміне әйгілі шайықтардың есімі жазылғаны құнды мұраларды Ясауидің ұрпағы Ибраһимжан Шарифхужаев қажы сақтап келген. 98 жастағы қарияны Түркістандағы «Әзірет Сұлтан» мемлекеттік таихи-мәдени қорық-музейінің қызметкерлері Өзбекстанға арнайы іздеп барды.

Жасы ғасырға таяған ақсақал музей қызметкерлеріне ата-бабаларынан жеткен Насабнама қолжазбасын да көрсетті. Шағатай тілінде жазылған екі жарым метрлік қолжазбаны да мамандар суретке түсіріп алып, алдағы уақытта зерттемек. Ал, ғұлама ғалым Ибрахимжан ақсақалдың қолындағы Насабнама шежіресі мен мөрін жаз маусымына таяу Түркістандағы мұражайға табыстамақ.

Жалпы, музей басшылығы Қожа Ахмет Ясауидің қалдырған мұрасы әлі күнге толық зерттеліп бітпегенін айтады. Әзірге тек 70-тен аса шежіресінің түрі табылған. Сондықтан «Ясауи ізімен» ғылыми танымдық экспедиция аясында әлі де жұмыстар Орта Азия елдері аумағында жалғасады деп отыр.

Басқа материалдар

Яндекс.Метрика
Back to top button