Мақала

Нұрғиса Тілендиевтің туғанына 100 жыл: ұлы тұлғаның мұрасы

Фото: ашық дереккөзден алынды

2025 жылы қазақ халқы ұлы композитор, домбырашы, дирижер және өнер қайраткері Нұрғиса Тілендиевтің туғанына 100 жыл толуын атап өтеді. Қазақ музыкасының алыптарының бірі болған Нұрғиса Тілендиевтің шығармашылығы мен еңбегі бүгінгі күні де қазақ мәдениетінің алтын қорына еніп, ұлттың рухани мұрасын әлемге танытуда маңызды рөл атқарады.

Нұрғиса Тілендиев 1925 жылы 1 сәуірде Алматы облысының Іле ауданында дүниеге келді. Оның балалық шағы Ұлы Отан соғысының ауыр жылдарына тұспа-тұс келді. Тілендиев музыкаға жас кезінен қызығып, домбырамен таныс болды. Өзінің өнер жолын ерте бастауға ұмтылды. 1949 жылы Алматы консерваториясының халық аспаптары факультетіне оқуға түсіп, қазақ музыкасының асыл мұраларымен танысты. Оқу орнын 1954 жылы тәмамдағаннан кейін, ол қазақ өнерінде терең із қалдырып, халықтың мәдениетіне өлшеусіз үлес қосты.

Тілендиевтің шығармашылығында қазақтың ұлттық музыкасы ерекше орын алады. Оның композиторлық еңбегі көптеген әндер мен күйлерді қамтиды, оның ішінде «Аққу», «Сарыарқа», «Қараторғай» сияқты танымал шығармалары бар. Әрбір туындысы қазақ халқының тұрмысын, рухын, табиғатын бейнелейді. Оның музыкасы тыңдаушының жүрегіне терең әсер етіп, ұлттық өнердің сұлулығын кеңінен танытуға мүмкіндік берді.

Нұрғиса Тілендиевтің музыкалық қызметі тек композиторлық жұмысымен шектелмей, дирижерлік салада да айтарлықтай із қалдырды. Ол Қазақ мемлекеттік филармониясының жетекшісі, сондай-ақ бірнеше оркестрлер мен ансамбльдердің бас дирижері ретінде қызмет атқарды. Оның жетекшілігімен оркестрлер қазақ музыкасын жаңа деңгейге көтеріп, ұлттық музыканың әлемдік сахнада танылуына себеп болды.

Ол Қазақстанның Мемлекеттік академиялық халық аспаптары оркестрінің жетекшісі болып та жұмыс істеді, бірақ оның негізгі жұмысы түрлі оркестрлермен және ансамбльдермен қазақтың музыкалық мәдениетін насихаттауда болды.

Нұрғиса Тілендиевтің шығармашылығы қазақ музыкасына жаңашылдық пен терең руханилық әкелді. Ол халық музыкасында заманауи үрдістер мен этно-музыкалық элементтерді үйлестіре отырып, жаңа көзқарастарды енгізді. Оның шығармалары әлі күнге дейін көптеген орындаушылар мен тыңдаушылар тарапынан жоғары бағаланады. Ол тек қазақтың музыкалық мәдениетін ғана емес, бүкіл әлемге қазақ халқының бай өнерін танытты.

Тілендиевтің өмірі мен шығармашылығы ұлттық өнердің тұтастығын сақтауға және дамытуға бағытталған. Ол қазақтың домбыра өнерін әлемге танытқан өнер қайраткері ретінде тарихта қалды.

Нұрғиса Тілендиевтің туғанына 100 жыл толуы — тек қазақстандықтар үшін ғана емес, бүкіл әлемге қазақ мәдениетін таныту жолындағы маңызды кезең. Оның шығармашылығы бүгінгі күні де жас ұрпаққа ұлттық өнерді сүюге, оны құрметтеуге және ұрпақтан-ұрпаққа жеткізуге үлгі болып табылады. Әлемдегі қазақ мәдениетінің асқақ туы болған Нұрғиса Тілендиевтің есімі мәңгілікке қалатын болады.

2025 жылы оның шығармашылығына арналған іс-шаралар мен концерттер қазақ халқының осы ұлы тұлғаның мұрасына деген құрметін көрсетеді, ал Тілендиевтің музыкасы тыңдаушыларға рухани азық болуды жалғастыра береді.

Басқа материалдар

Яндекс.Метрика
Back to top button