Жаңалық
Редакция таңдауы
Шәкәрім Құдайбердіұлының туғанына - 164 жыл
Бүгін - Абай дәстүрін жалғастырушы қазақ халқының аса көрнекті ақыны, ойшыл ғалым, жазушы, философ, тарихшы, композитор Шәкәрім Құдайбердіұлының туған күні.
Адамдық борышың – халқыңа еңбек қыл… «Мен қазақпын» деген естінің өмірлік мақсат-міндетін екі-ақ ауыз өлеңге сыйғызған ақын Шәкәрім Құдайбердіұлы 1858 жылы 11 шілдеде бұрынғы Семей облысы Абай ауданында туған.
Бүгін Шәкәрім Құдайбердіұлының балалары туралы 7 дерекпен бөліспекпіз:
- Шәкәрімнің бірінші әйелі Мәуеннен туылған Суфиян атты ұлы ХХ ғасырдың 20-шы жылдары жан тапсырған.
- Шәкәрімнің Айғанша атты екінші әйелінен 5 ұл, 3 қыз бала болған. Ешқандай тергеусіз, сотсыз Шәкәрімнің үлкен ұлы Қапыр (Гафур) түрмеге қамалған.
- Шәкәрімнің екі әйелі болған. Біріншісі тәркілеу кезеңінде қаза тапқан, ал оның баласы аурудан дүние салған. Екінші әйелінен Құдайбердіұлыда Қапыр, Қабыш, Ахат пен Зият атты 4 ұлы болған.
- Қапыр мен Баязит түрмедегі ауыр сынаумен зорлық-зомбылықты шыдамай өзін өзіне қол жұмсады.
- Ақын-композитор Қабыш Шәкәрімұлы ашаршылықтан қаза тапқан адамдар санына кірген. Оның денесін даланың қиыр түкпірінде табылған. Қабыштың етіктігінің қонышында соңғы өлендері жазылған қалжыраған дәптер болған. Жазылған өлендерінде Қабыштың туыстарын көргісі келетіндігі және де нанға тойғысы келетіндігі туралы мазмұндалған.
- Шәкәрімұлы Ахатты Сібірге жер аудартты. «Балалар әкелерінен азап шекпеу керек» ұран шыққан уақытта ол тікелей Сталинге хат жазған. Ақыр аяғында ол қалайшада бостандық алған.
- Шәкәрімнің кіші баласы Зият аласапыран кезеңде әкесінің кеңесін тыңдап 1931 жылы әкесінен қалған мұраның өз бөлігін алып Қытайға қоныс аударған. 1934 жылы Сарысүмбе қаласында мұғалімдер дайындайтын қысқа мерзімдік курстарын бітірген. 1935 жылы Урумчи қаласында қазақ-қырғыз ағартушылық бөлімін, «Синь-Цзянь» газетінің қазақ редакциясының әдебиет бөлімшесін басқарған.
Дереккөз: e-history.kz