Фото

Бауыржан Бабажанұлы. Айбоз

Ербол Алшынбайға!

Фото: ашық дереккөзден
Арда Ербол бауырым!
Алыс кеткен бір туысын таба алмай,
Өмір бойы іздеп жүрген адамдай
Көрген сәтте-ақ, сыпайылық аталатын пердені
Жұлып алып: «Аға» дедің сен мені.
(Жан емес ем дейтіндей-ақ: «Көр мені!»
Не бір ұлық төре емеспін төрдегі...
Соры қалың баласың-ау, әйтпесе,
Басқаны аға тұтқаның да жөн бе еді...)
...Уай, енді осы бала «Аға» дердей ұялмай,
Артық кетіп бара жатсам, ақыл-есім жиярдай,
Абырой мен салмақ бергін, жан Алла-ай!
 
Күндер дәйім бола бермес шырайлы
Кейде санап, күн, айды,
Артта қалған елді еске алып, іш те ұлып,
Жаның шығып кететіндей ышқынып,
Селкілдейсің, сөйлей алмай, қыстығып.
Шіркін, сондай сәтте менде бір құдірет болса ғой
Сені жазып алатұғын «үшкіріп».
Болмағасын отырамын сазарып,
Жан-дүнием қажалып...
Сыртым бүтін болғанменен, өйткені
Менің де ішім жылайды...
...Сосын жасың жанарыңда іркіліп,
Кенеттен дүр сілкініп
Жарқылдайсың болмағандай ештеңе
Маған, міне, осы қалпың ұнайды...
 
Уай, Ербол бауырым!
Біздің әнде сары бояуы бар күздің.
Ішіңдегі от (қай сарайға кірсең-дағы еңселі)
Өмір бойы шыжғырады ол сені!
Мен де көнгем, сен де амалсыз көнесің
Сағынғанда өлең жаза бересің...
Қай жерде де қалу қиын адам боп.
Жоғалтқаның бар шығар,
Ал тапқаның одан көп!
Қай кезде де үні шықпас жалғыздың.
Аяғымыз нық басып,
Арқамызды сүйейтін
Қазақстан — Отанымыз бар біздің!
 
Артыңа көп қарама!
Сүрлеу тауып ішінен көп шиырдың,
Бұрауын дәл келтіретін күйіңнің
Алшаң басқын мынау аңыз-далада.
Атың барда Атырау мен Алтайдың
Арасын көп арала!
...Бір-бір төбе болып қалған ар жақта
Ата-баба аруағына сиынғын!
Уай, солардың сағынышын арқалап,
Қайғы-мұңын арқалап,
Үміті мен ақ арманын малталап
Өлеңіне қазақтың
Іле болып құйылғын.
...А, дариға, күн туар ма, көретін
Күллі қазақ жиылып ақ ордама
Керегесі кеңігенін үйімнің?!
 
×××××××
 
Ақтөбеде дәл қазір боран ба екен,
Сол боран бірнеше күн соғар ма екен?
Әке-шешем бейіті бір шетте еді,
Әп сәтте аппақ қарға толар ма екен?
 
Ақтөбеде дәл қазір боран ба екен,
Терезесін талайдың қағар ма екен?
«Иттің ғана баласы, хабарсыз» деп
Мені іздеген ашулы ағам ба екен?
 
Ақтөбеде дәл қазір боран ба екен,
Тағы біраз әлегін салар ма екен?
Біздің қулар жатпаушы еді боранда да
Әндетіп жүрген әлде солар ма екен?
 
Ақтөбеде дәл қазір боран ба екен,
Бетін бүркеп, сәмбі тал тоңар ма екен?
Дірдек қағып, жұмысқа бара жатып
Мені есіне бір қалқа алар ма екен?
 
Ақтөбеде дәл қазір боран ба екен,
Сол қалқа мені есіне алар ма екен?
...Үйде боран кетпесін көтеріліп,
Осыменен тоқтайын жарар, көкем.
 
 
***
 
Мына Ақпанға не болды-ей, ыбылжып бір,
Аяз басы салбырап, күмілжіп тұр.
Астыңдағы ат, қолдағы қамшың қайда,
Бірдеңе десеңші енді-ей, тілің жұтқыр...
 
Қара жаңбыр ұмытып күдікті енді,
Аппақ қардың бетін сәл тіліп көрді.
Аяғынан су өткен қыз жылайды,
Ұнатпайды ол ынжықтау жігіттерді...
 
Басыңнан бақ тайса, Ақпан, кері кетерсің,
Жер мен көктің арасын селдетерсің...
Бар ашуын жиып кеп... айта алмайтын,
Сен де бір біз секілді сорлы екенсің...
 
Күз. Көңіл-күй
 
Осы күздің аспаны жылауық тым,
Сәл жымиса қайтеді бірауық Күн.
Көз жасыңды қайтсін ел…
Боқтайды кеп,
құлаған мас шетіне бір арықтың.
 
Ұйқы қашып, мәңгірсе бір
басыңыз,
Ұзақ түнге терезе — сырласыңыз.
Өршелене оны да сабалайды
Әлденеге ызалы ұрғашы-күз.
 
Неге сонша жылайды, (тұспал ма екен?…)
Бағын әлде байлады, іштар бөтен.
Әлде бәрі бір күнде кетіп қалып
Кеулін әбден босатқан құстар ма екен?
 
Жаңбыр ғана шаяр деп мына шерді,
Содан ақыл берді ме, мұң әсерлі.
…Мені-дағы көп достар сатып кетті,
Өлгем жоқ қой, (жылағам, рас, енді…).
 
Мөлдір бұлттан пәренжі жамылды Ай да,
Шаршады ғой…
Аспан сәл дамылдай ма?
“Жылама енді, сүрткін деп, көз жасыңды”
Ақыл айтар күзге ешкім табылмай ма?
 
Мен-ақ ақыл айтар ем, түсін, бірақ…
Біреу алып кеткендей күшімді нақ.
Айқайлаймын, дауысым шығар емес,
Тұр, өйткені, менің де ішім жылап.
 
Көңілдің көп бояуы оңар шерден,
Бізге-дағы көп адам болар сенген.
Сол сенімнен шығайық, жылама, Күз,
…Алдыменен сен тоқта.
Содан соң мен...
 

Тәуелсіздік көшесінің тұрғыны

Бір күнінен айнымайтын бір күні,

Жап-жас көше сыпырушы – ол, үлгілі.

Басыбайлы пәтері жоқ демесең,

«Тәуелсіздік» көшесінің тұрғыны.

 

Тұрмысы әлі жатса-дағы келіспей,

Астанаға кеп қалғаны – жеңістей.

«Тәуелсіздік» көшесіне түкірген

Шенділерді ұнатпайды ол іштей.

 

Күйттегені – жаздың қамы, қыс қамы,

Жо-жоқ, батыр аулақ ойдан ұшқары –

Күл-қоқыстан арылса екен Астана,

Содан кейін күллі Қазақстаны…

 

Одан басқа жоқ болғасын сенері,

Отанына қолдан келер көмегі –

Астанасын, сосын байтақ даласын

Сыпыртқы алып, тазартқысы келеді.

 

Өзгелерге кетіп жатқан есесін

Түгендесе әкеп әке-шешесін,

Елордаға мықтап қағып қазығын

Жарқыратып «Тәуелсіздік» көшесін.

 

Бетіне айтып, келмесе де дұшпан боп,

Біледі анық, айналада іштар көп.

Шырт ұйқыдан оянады кей түні:

«Менің елім!», «Біздің Қазақстан…» деп.

 

Тұрмысы әлі жатса-дағы келіспей,

Астанаға кеп қалғаны – жеңістей.

«Тәуелсіздік» көшесіне түкірген

Бай-бағыланды ұнатпайды ол іштей.

 

Ұлы қазақ даласына мұрагер

Сезінгесін қамықпайды сірә да, ер.

Жалаңаяқ. Айбынды Астанасының

«Тәуелсіздік» көшесінде тұрады ол…

 
 

Басқа материалдар

Яндекс.Метрика
Back to top button